مراحل رشد و نمو + عوامل موثر در رشد + تکامل حرکتی + رشد ذهنی نوزادان + رشد ذهنی کودکان + رشد کنترل ادرار
رشد ذهنی نوزاد تا شش هفتگی
کودک از بدو تولد شروع به فهمیدن می کند . روز اول گوش می کند روز سوم وقتی که با او صحبت می کنید گوش می دهد و واکنش نشان می دهد. روز نهم چشمانش به سمت صدا حرکت می کند.روز چهاردهم مادر خود را می شناسد.روز هیجدهم صدا در می آورد و روز بیست وچهارم با شنیدن صدای مادر دهان خود را تغییر شکل می دهد.برای پرورش رشد ذهنی کودک در این مرحله به نکات ذیل توجه داشته باشید :
1.کودک از فاصله 25 سانتی متری قادر به دیدن اشیاء رنگی می باشد .بنابراین اشیاء رنگی یا انگشتان خود را درهمین فاصله برای او تکان دهید .
2.سعی کنید کودک تمام علایم و حرکات را ببیند .
3.حواس کودک را تحریک کنید .
4.با کودک صحبت کنید و برای او آواز بخوانید .
تقویت رشد ذهنی کودک در 4 هفتگی :
در این هفته کودک حرکات صحبت کردن را می فهمد و دهانش را به تقلید از صدای مادر باز و بسته می کند . عکس العمل او با توجه به آهنگ صدای مادر متفاوت است اگر با آرامش با او صحبت کنید ساکت می شود و اگر با خشونت با او صحبت کنید دچار اضطراب می شود .برای تقویت رشد ذهنی کودک دراین مرحله به نکات ذیل توجه داشته باشید :
1.با صدای موزون و آهنگین با کودک صحبت کنید .
2.برای او لالایی بخوانید .
3.او را در آغوش بگیرید و آرام تکان دهید .
رشد ذهنی کودک در شش هفتگی :
در این مرحله وقتی با او صحبت می کنید لبخند می زند و صداهای کوتاه و حلقی از خود در می آورد و سرش راتکان می دهد .برای تقویت حافظه او به نکات ذیل توجه داشته باشید :
1.برای جلب توجه کودک اسباب بازی را به حوزه دید او نزدیک و دور کنید .
2.هنگام در آغوش گرفتن کودک چهره خندان وشاداب خود را حفظ کنید .
3.تماس چشمی خود را با کودک حفظ کنید .
4.از جهات مختلف با او صحبت کنید تا صداها را از جهات مختلف بشنود .
رشد ذهنی کودک از 8 هفتگی تا16 هفتگی :
دراین مرحله کودک به اشیا مختلف خیره می شود وبا نگاه کردن در جهت صداها و حرکات به محیط اطراف خود توجه نشان می دهد . برای تقویت حافظه کودک به نکات ذیل توجه داشته باشید :
1.با گذاشتن بالش در پشت کودک او را به حالت نیمه نشسته قرار دهید تا بتواند به اطراف خود بهتر توجه کند.
2.در اطراف کودک اسباب بازی های کوچک و متنوع با رنگهای روشن قرار دهید .
3.شعرهای کودکانه برای او بخوانید .
4.دستهایش را به او نشان دهید .
رشد ذهنی کودک در 12 هفتگی :
دراین مرحله وقتی با او صحبت می کنید خوشحالی و هیجان خود را با لبخند زدن و جیغ زدن وتکان دادن بدن و سر خود ابراز می کند.برای تقویت حافظه کودک به نکات ذیل توجه کنید :
1.شادی خود را به او نشان دهید .
2.اسباب بازیهای کوچک با وزنهای مختلف و جنسهای مختلف را برای تمرین گرفتن و لمس کردن به او بدهید .
3.شعرهای کودکانه را با زبان کودکانه برای او بخوانید .
4.از بازیهای جسمانی ساده مانند تکانهای ملایم ، خم کردن زانو و کشیدن آرام دستهای او استفاده کنید.
رشد ذهنی کودک در 16 هفتگی :
دراین مرحله کودک اشیا و مکانهای آشنا را می شناسد و کارهای همیشگی را درک می کند . او با دیدن سینه مادر و یا بطری شیر هیجان زده می شود و به اسباب بازیهای جدید ، افراد جدید و حسهای جدید علاقمند می شود.برای تقویت حافظه کودک به نکات ذیل توجه کنید :
1.حس کنجکاوی او را ارضاء کنید .
2.برای تقویت حس کنجکاوی و تقویت احساس او درباره آنچه که او می بیند و احساس می کند، صحبت کنید .
3.از اسباب بازیهای متنوع با شکلها و جنسهای مختلف استفاده کرده در اختیار او قرار دهید، زیرا اسباب بازیها مسایل مختلفی را به کودک می آموزد .
4.بهتر است اسباب بازیها صدادار باشد .
رشد ذهنی کودک در 20 هفتگی:
در این مرحله از رشد ذهنی ، کودک ، بازی کردن از جمله آب بازی در حمام را دوست دارد .هنگام نگاه کردن در آینه لبخند می زند و سر را بطرف صدا می گرداند و اشیاء را نوازش می کند ، دست و پاهایش را برای جلب توجه تکان می دهد.راههای کمک به تقویت رشد ذهنی کودک :
1.برای اینکه کودک بیاموزد که به خواستهایش پاسخ داده می شود ، هنگامیکه سعی می کند، توجهتان را جلب کند ، با ایجاد صدا و ارتباط چشمی و حرکت کردن بطرف او پاسخ دهید .
2.افراد غریبه را به کودک معرفی کنید.
3.او را همیشه به اسم صدا کنید .
4.با او بازی کنید .
5.همرا با کودک بخندید .
6.کودک از بازیهایی مانند دالی کردن لذت می برد .
رشد ذهنی کودک در 24 هفتگی :
در این مرحله از رشد ذهنی ، کودک باشنیدن صدای پا هیجان زده می شود ، با تصویر خود در آینه صحبت می کند و با دهانش حباب تولید می کند ، از دیدن غریبه ها خجالت می کشد و گاهی از خود ترس نشان می دهد و از مزه بعضی غذاها بدش می آید .راههای کمک به تقویت رشد ذهنی کودک :
1.کودک در این مرحله برای اینکه بغلش کنید دستهایش را بطرف شما دراز می کند ، با آغوش باز به سوی او بروید و اسم او را صدا بزنید و نشان دهید که دارید بطرفش می آیید .
2.بازیهای بده بستانی انجام دهید از قبیل دادن اشیا به کودک و پس گرفتن آن
3.در کارهای مختلف در جهت کمک به اراده ایجاد و تغییر اشیا مانندهل دادن توپ (و آموزش اینکه توپ می غلتد ) با کودک همکاری کنید .
4.رفتارهایی را که برای جلب توجه انجام می دهد با پاسخ دادن تقویت کنید .
رشد ذهنی کودک در 28 هفتگی :
در این مرحله او می تواند شروع به مکالمه کند و نام خود را می داند ، در مورد خوردن غذا استقلال نشان می دهد . کودک در این مرحله هر کاری را می بیند منتظر تکرار آن می ماند و شروع به تقلید کارهای ساده می کند .راههای کمک به تقویت رشد ذهنی کودک :
1.غذاهایی را که کودک می تواند با انگشت بخورد آماده کنید با این روش کودک به غذا خوردن مستقل تشویق می شود .
2.آینه را مقابل صورت کودک نگاه دارید و اسم او را صدا بزنید تا تصوری از خود داشته باشد .
3.حس خود آگاهی کودک را تقویت کنید .
4.نام او را بلند صدا بزنید .
رشد ذهنی کودک در 32 هفتگی :
دراین مرحله کودک اراده و تصمیم خود را بروز می دهد . به عنوان مثال بطرف اشیایی که خارج از دسترس است می رود و شروع به درک کلمات می کند و می داند کلمه نه یعنی چه . کودک علاقه زیادی به بازی با اسباب بازیهایش دارد و بر روی اسباب بازیهایش تمرکز حاصل می کند و به دنبال اسباب بازی که انداخته است می گردد .
راههای تقویت رشد ذهنی کودک :
1.کودک به آب بازی علاقه زیادی دارد. ظرفی را به کودک بدهید که در آن آب بریزد و خالی کند.
2.برای تقویت حس استقلال در کودک اجازه بدهید که کودک خودش غذا بخورد .
3.اسباب بازیهای کودک را کمی دور از دسترس قرار دهید و هر زمان آنها را خواست در اختیارش بگذارید .
رشد ذهنی کودک در 36هفتگی :
در این مرحله وقتی صدایش می زنید رویش را برمی گرداند و دستهایش را برای شستن دراز می کند تا شسته شود ولی از لیف حمام دلخور است . بازیها و شعرهای آشنا را می شناسد. کودک در قسمتهای مناسب می خندد و قادر به پیش بینی حرکات است .راههای تقویت رشد ذهنی کودک در این مرحله:
1.برای کودک مفهوم زندگی ، کارهای روزمره را با تاکید به کودک یادآوری کنید مثلا الان وقت غذا خوردن است ، الان وقت خواب است .
2.اسباب بازیهای صدادار تهیه کنید و با وسایل بی خطر منزل اجازه دهید که کودک بازی کند .
3.کارهای روزمره را به دقت برای کودک شرح دهید.
رشد ذهنی کودک در40 هفتگی :
کودک در حال آشنا شدن با کارهای روزمره است.مثلا پاهایش را برای پوشیدن جوراب جلو می آورد، بای بای می کند .اگر بپرسید بابا کجاست ؟ به دنبال پدرش می گردد . بعضی اشعار کودکانه را می شناسد و حالا او میداند که عروسک چیست و آنرا نوازش می کند. راههای تقویت حافظه کودک :
1.اسباب بازیهای صدادار مانند جغجغه در اختیار او بگذارید.
2.یک عروسک نرم در اختیار او قرار دهید و نحوه پوشاندن و درآوردن لباس را به او نشان دهید .
3.بازیهای انداختن و برداشتن اشیا، قایم باشک بازی با اسباب بازی ( برای تقویت حافظه او) و دالی بازی را انجام دهید .
4.گذاشتن اشیا را در داخل ظروف و خارج کردن آنرا به کودک نشان دهید .
رشدذهنی کودک در44 هفتگی :
کودک در این مرحله شکلهای کتاب را نشان می دهد ولی روی آنها زیاد تمرکز نمی کند . اسباب بازیهای خود را دایم پرت می کند و به دنبال آنها می گردد . با این روش مفهوم داخل و خارج و اینجا و آنجا را می فهمد .راههای کمک به تقویت حافظه کودک :
1.کتابهای مختلف رابرای کودک بخوانید .
2.میزان تمرکز کودک را با قصه گویی در مورد شیئی که به آن نگاه می کند افزایش دهید .
3.بازی دس دسی را انجام دهید و دست زدن را به کودک یاد بدهید .
4.رابطه علت و معلول را به اونشان بدهید مثلا ستونی از مکعبها را واژگون کنید وبگویید همشون می افتند .
5.دست کودک را بگیرید و به اشکال کتاب اشاره کنید و نام آنها را تکرار کنید.
رشدذهنی کودک در 48 هفتگی :
کودک علاقه شدیدی به کتابها و اشکال موجود در کتاب دارد و دوست دارد که به شکلهای موجود در کتابها اشاره شود . کودک نام خود را تکرار می کند او علاقه شدیدی به شوخی کردن دارد و به خاطر خنده حاضر است تکرار حقه هایی که شما را می خنداند انجام دهد و قادر است با تکان دادن سر ، نه بگوید.راههای کمک به تقویت رشد ذهنی کودک :
1.کارهای که کودک قادر به تقلید آنها است انجام دهید.
2.نام اشیاء و قسمتهای بدن کودک را تکرار کنید .
3.برای ارتباط کودک با دنیای خودش کارهای روزمره را تکرار کنید .
4.داستانهای مختلف برای کودک بگویید .
رشد ذهنی کودک در یک سالگی :
کودک می تواند احساسات خود را به نمایش بگذارد و بوسیدن را خوب درک می کند . او می تواند اسباب بازی خود را بلند کند و به مادر بدهد . او می تواند دو یا سه کلمه با معنی به زبان بیاورد و ممکن است شکلی را درکتاب بشناسد و به آن اشاره کند . او شروع به فهم پرسشهای ساده می کند.راههای تقویت حافظه کودک :
1.برای تحریک قوه تخیل کودک برای او داستانهای کوتاه بخوانید .
2.ابرازمحبت او را با نوازش کردن عروسک ، و یا در آغوش گرفتن یا با بوسیدن تقویت کنید.
3.داستانهای مربوط به حیوانات و بچه های آنها برای کودک لذت بخش است .
4.کمک کنید تا با صدای جانوران آشنا شود.
رشد ذهنی کودک در 21ماهگی :
کودک قادر است که درخواست غذا ، نوشیدنی ، اسباب بازی و رفتن به دستشویی را بکند و کارهای ساده را می تواند انجام دهد وکم کم قادر به درک درخواستهای پیچیده می باشد گاهی برای جلب توجه دست مادر را می گیرد.راههای تقویت حافظه کودک :
1.خصوصیات هرچیزی رابرای او شرح دهید .مثلا پتو نرم است ، پرنده پرواز می کند .
2.با رنگهای اشیاء او را آشنا سازید .
3.اعداد را با انگشتان خود به او نشان دهید و سپس از انگشتان کودک استفاده کنید .
4.کلمات متضاد مثل زبر و نرم ، گرم و سرد را به او بیاموزیم .
5.خواص اشیا را به کودک بگوییم مثلا اگر شیئی سفت است به او بگو ییم این اسباب بازی سفت است .
رشد ذهنی کودک در دو سالگی :
کودک بسیاری از نامها و اشیا را در ذهن خود جای داده و در حال سرعت بخشیدن به افزایش اطلاعات خود می باشد . او می تواند خصوصیات اشیا آشنا را شرح دهد . فرمانهای پیچیده را اجرا می کند او قادر به پیدا کردن اشیایی است که قبلا با آن بازی می کرده . او هم صحبت می کند و هم پرسش می کند .راههای تقویت حافظه کودک :
1.راههای استفاده از ابزارهای ساده مثل بیلچه را به اونشان دهید .
2.با قرار دادن مداد، دفتر و لوازم نقاشی به کودک او را در کشیدن نقاشی تشویق کنید.
3.داستانهای طولانی تر و قصه های خیالی برای کودک بخوانید.
4.علاقه کودک را به موسیقی و نوارهای قصه های کودکانه و نوارهای موسیقی وقصه تقویت کنید .
5.هوش سه بعدی کودک را با تهیه اسباب بازی یا جعبه هایی که شکلهای مختلف در شکافهای مخصوص آن جعبه قرار می گیرد تقویت کنید .
رشد ذهنی کودک در 15ماهگی :
دراین مرحله از رشد ذهنی کودک قادر است که اجزای بدن خود و اشیا داخل کتاب را بشناسد و صدای حیوانات را در بیاورد . قادر به حمل اشیا ساده است و می تواند لباسهایش را درآورد.راههای تقویت حافظه کودک :
1.او را تشویق کنید تا در انجام دادن کارهای ساده و کوچک روزانه مثل مرتب کردن و گذاشتن وسایل در جایشان به شما کمک کند .
2.برای ساختن جمله های ساده به کودک کمک کنید.
3.آشنا کردن کودک بامفهوم مالکیت مثل این ماشین مال منه ، اون توپ تویه
4.احساس موفقیت را در کودک تقویت کنید .
5.احساس غرور را در کودک تقویت کنید .
رشد ذهنی کودک در18 ماهگی :
در این مرحله از رشد ذهنی اگر نام اشیاء را ببریم کودک به آنها اشاره می کند و تلاش می کند که کارهای ساده روزمره را انجام دهد . و از کارهای بزرگتر تقلید کند .راههای تقویت قوه ذهنی کودک :
1.رشد زبانی کودک به حافظه و ادراک کودک بستگی دارد . میتوانیم از طریق تکرار یادگیری کودک را تشویق کنیم .
2.با کودک زیاد صحبت کنیم .
3.ضمایر ملکی را به کودک بیاموزیم مثل دستمو بگیر ، دستتو بده .
توصیه برای افزایش ضریب هوشی کودکان
شما دلتان میخواهد بچههای باهوشی داشته باشید یا نه؟ احتمالاً مثل هر پدر و مادر دیگری میگویید: بله. اما باهوش بودن، ذاتی است یا اکتسابی؟ سؤال اصلی بحث، همین است و جوابش اینکه:
با وجود تأثیر عوامل ژنتیکی در تعیین سطح هوش بچهها، تازهترین تحقیقات علمی نشان میدهند که به کارگیری روشهای معین، میتواند ضریب هوشی و سرعت یادگیری کودکان را افزایش بدهند. پس اگر دلتان میخواهد کودکانی باهوش داشته باشید 9 توصیه زیر را جدی بگیرید.
1 به کودکتان موسیقی بیاموزید
اگرچه شنیدن صدای طبلی که کودک مینوازد، همیشه خوشایند و گوشنواز نیست اما به یاد داشته باشید یادگیری موسیقی یکی از راههای ارتقای سطح هوشی کودکان است. بر اساس مطالعات محققان دانشگاه تورنتو، فراگرفتن موسیقی به صورت منظم، در افزایش ضریب هوشی و بهبود عملکرد کودکان در مدرسه مؤثر است و هرچه سالهای بیشتری صرف این کار شود، نتیجه بهتری حاصل خواهد شد. این بررسی نشان داده است که یادگیری موسیقی در دوران کودکی، عامل تعیینکنندهای در بالا بردن سطح نمرات کودک در مدرسه و ارتقای سطح هوشی او در دوران بزرگسالی است. پس برای اینکه به فرزندتان کمک کنید تا موتزارتِ درونی خود را آشکار کند، برای ثبت نام او در گروههای موسیقی مدرسه یا کلاسهای خصوصی پیشقدم شوید.
2 نوزادتان را از شیر مادر محروم نکنید
شیر مادر اولین و در عین حال، اساسیترین غذای مغز است. تحقیقات دانشمندان بارها ثابت کرده است که تغذیه با شیر مادر فواید بیشماری برای نوزادانِ در حال رشد دارد. شیر مادر مانع بروز عفونتهای خطرناک در دوران کودکی میشود و ضروریترین مواد غذایی بدن نوزاد را تأمین میکند. محققان دانمارکی دریافتهاند که شیر مادر در پرورش نوزادانی سالمتر و البته باهوشتر، کاملاً مؤثر است. بر اساس این مطالعات، نوزادانی که به مدت 9 ماه از شیر مادر تغذیه کردهاند، در مقایسه با آنهایی که تنها یک ماه یا کمتر از این مدت از شیر مادر تغذیه شدهاند، به میزان قابلتوجهی باهوشترند. نکته آخر اینکه، تغذیه با شیر مادر اولین سرمایهگذاری برای ارتقای سطح سلامت کودک است؛ سرمایهگذاری بنیادینی که سودی درازمدت به همراه خواهد داشت.
3 فراموش نکنیدکه عقل سالم در بدن سالم است
بررسیهای محققان دانشگاه ایلینویز نشان میدهد که بین میزان تناسب اندام و عملکرد تحصیلی دانشآموزان، رابطهای مثبت برقرار است. بر طبق این مطالعات، شرکت در برنامههای ورزشی منظم، باعث تقویت حس اعتماد به نفس، تمایل به کار گروهی و رهبری در کودکان میشود. بنابر یافتههای این پژوهش 81 درصد زنانی که مدیریت شرکتهای تجاری را بر عهده داشتند، در ورزشهای گروهی مدرسه شرکت میکردند. بنابراین به جای اینکه بعد از شام به سراغ تلویزیون بروید، به فکر پیادهروی یا حتی توپبازی با کودک خود باشید. او را تشویق کنید تا فعالیت بدنی منظمی داشته باشد و در برنامههای ورزشی مدرسه شرکت کند.
4 لازم نیست همیشه فرزندتان را از بازیهای رایانهای منع کنید
تعجب نکنید؛ درست است که بازیهای رایانهای همیشه مورد انتقاد قرار میگیرند که خشن هستند و چیزی به کودک نمیآموزند و باعث انزوای آنها میشوند؛ اما این شما هستید که بازیها را انتخاب میکنید. پس به سراغ بازیهایی بروید که تفکر راهبردی و مهارتهای برنامهریزی را رشد میدهند و باعث تقویت کار گروهی و خلاقیت فرزندتان میشوند. شرکتهای تولیدکننده اسباببازیهای آموزشی (مثل لیپ فراگ) مشغول طراحی و تولید بازیهایی هستند که برای رشد ذهنی و حرکتی کودکان و حتی نوپایان مفیدند. در پژوهش اخیر دانشگاه روچستر، معلوم شد کودکانی که اهل بازیهای رایانهای بودند، سریعتر از سایرین نشانههای تصویری را تشخیص میدادند. در انگلستان هم معلمان به استفاده از بازیهای رایانهای در کلاسهای درسی خود روی آوردهاند.
5 هلههوله، ممنوع!
شکر، چربیهای ترانس و غذاهای بیارزش را از برنامه غذایی کودکتان حذف کنید و در مقابل، به دنبال جایگزینهای سالم و مغذی دیگر باشید. تغذیه سالم، به ویژه در 2 سال اول زندگی، اثرات شگفتانگیزی بر رشد ذهنی و حرکتی کودکان دارد. به عنوان مثال، هر کودکی برای رشد مطلوب بافت مغزی خود نیاز به آهن دارد؛ چراکه در صورت کمبود آهن، سرعت انتقال تحریکات عصبی کندتر میشود. تحقیقات بیانگر آن است که کودکانِ مبتلا به سوء تغذیه، به دلیل اختلال در مقابله با بیماریهای عفونی و در پی آن غیبت از مدرسه، از همسالان خود عقب میافتند. پس به آنچه فرزندتان میخورد، توجه کنید و منتظر نمرات بهتر او باشید.
6 کودکتان را کنجکاو بار بیاورید
به اعتقاد کارشناسان، والدینی که کنجکاوی بیشتری نشان میدهند و فرزندان خود را تشویق میکنند تا چیزهای تازه یاد بگیرند و به دنبال ایدههای جدید و بکر بگردند، درس مهمی به آنها میآموزند: «کسب دانش ارزشمند است.» پس، همیشه از کودک سؤال بپرسید، مهارتهای تازه یادش بدهید و او را به گردشهای علمی ببرید تا حس کنجکاویاش تقویت شود و بدین ترتیب، خودتان را هم در علایق و تفریحات او سهیم کنید.
7 برایش کتاب بخوانید
به یاد داشته باشید که این روش، بارها امتحانش را پس داده؛ اگرچه ممکن است گاهی در روند پرشتابِ گرایش به شیوههای جدید، کماهمیت تلقی شده باشد. با وجود این، کتاب خواندن مطمئنترین و در عین حال، ارزانترین راه برای ارتقای یادگیری و رشد ذهنی و ادراکی کودکان در سنین مختلف است. پس، از همان سالهای نخست زندگی، برای کودکتان کتاب بخوانید و وقتی بزرگتر شد، او را عضو کتابخانه کنید و قفسههای خانه را هم همیشه پر از کتاب نگه دارید.
8 صبحانه را به خاطر بسپارید
سلسله تحقیقاتی که قدمتش به سال 1970 برمیگردد، ثابت کرده که خوردن صبحانه در تقویت حافظه، افزایش قدرت تمرکز و یادگیری، نقش مهمی دارد. کودکانی که صبحانه نمیخورند، در مقایسه با کودکانی که روز را با یک وعده کامل شروع میکنند، زودتر خسته میشوند، تحریکپذیرترند و دیرتر واکنش نشان میدهند. اما همه میدانیم که در زندگی پرمشغله امروز، خوردن صبحانه کامل همیشه مقدور نیست. با این حال، به خاطر داشته باشید که حتی یک لیوان شیر به همراه یک عدد بیسکویت میتواند تمرکز فرزندتان را در مدرسه برای ساعات طولانی حفظ کند.
9 بازیهای فکری را دستکم نگیرید
شطرنج، جدول، معما و چیستان، همگی تمریناتی هستند که مغز را برای تفکر سریع و هوشمند آماده میکنند. بازیهایی مثل جدول اعداد هم نوعی سرگرمی هستند که در تقویت تفکر راهبردی و توانایی حل مسأله و قدرت تصمیمگیری کودک، نقش دارند. ذهن فرزندتان را با اینگونه معماها به چالش بکشید و از او در حل مسائل پیچیده کمک بخواهید.
برنامهریزی غذایی در فصل امتحانات
خردادماه، همه را و لااقل همه دانشآموزان را یاد روزهای پرالتهاب امتحانات میاندازد. اما شما پدر و مادرها چطور؛ اصلاً آن روزها را یادتان هست؛ روزهای درس و امتحان؟ و یک سؤال مهمتر: غذاهایی که آن روزها میخوردید، یادتان مانده است هنوز؟ اصلاً در فصل امتحانات، تغییری در برنامه غذاییتان ایجاد میشد یا نه؟ و حالا چطور؛ حالا به خاطر فرزندانتان برنامه غذایی ویژهای در خردادماه تدارک میبینید یا نه؟
حتماً میدانید که عادات غذایی نامناسب، قدرت تمرکز را کاهش میدهند. مطالعات نشان داده است کمبود آهن و روی از مهمترین عوامل کاهنده قدرت تمرکز به حساب میآیند. آهن به خاطر حمل اکسیژن به شکل هموگلوبین و تولید ناقلهای عصبی در مغز، بر قدرت یادگیری و توان حافظه و تمرکز تأثیر دارد؛ به طوری که، کمبود آن در درازمدت ایجاد میشود و منجر به اختلال در تولید آنزیمهایی میشود که در سیستم اعصاب مرکزی فعالیت میکنند و بدین ترتیب، ورود ترکیبات حیاتی (نظیر مونوآمینها) به مغز صورت نمیپذیرد. از این رو، درمان کمخونی ناشی از فقر آهن در مواردی که پای مشکلات یادگیری در میان است، بسیار اهمیت دارد. علاوه بر روی و آهن، کولین نیز اثر زیادی بر قدرت یادگیری دارد. این ترکیب با دخالت در ساختِ ترکیباتی که در سیستم عصبی مرکزی و محیطی فعالیت دارند، موجب بهبود عملکرد مغز میشود. این ماده مغذی در برخی مواد غذایی نظیر کاهو، گلکلم، جگر، کره بادامزمینی و خود بادامزمینی به وفور یافت میشوند و از این رو، افزودن این مواد به برنامه غذایی میتواند بسیار سودمند باشد.نکته دیگری که همه دانشآموزان باید به آن توجه داشته باشند، خوردن صبحانه است. در روز امتحان، صبحانه باید نیم تا یک ساعت قبل از آزمون و هرگونه فعالیت شدید فکری، خورده شود و ترجیحاً بر پایه نان باشد. به علاوه، بهتر است آبمیوه طبیعی نیز در این وعده نوشیده شود. مصرف مواد غذایی پروتئینی که دارای پروتئینهای باکیفیت هستند (نظیر شیر و تخممرغ) بسیار مناسب است. یادتان باشد که رعایت تنوع در صبحانه و گنجاندن تمامی گروههای غذایی در این وعده، بسیار مهم است. اما آیا به این فکر کردهاید که در بین روز باید از چه گروههای غذایی، بیشتر استفاده کنید؟ توصیه ما برای میانوعدههای شما، میوهها و خشکبار است؛ تا از این طریق، گلوکز خونتان در حد متعادلی حفظ شود؛ زیرا تثبیت گلوکز از مهمترین عوامل مؤثر بر حافظه کوتاهمدت است و میزان موفقیت را در حین فعالیت فکری بالا میبرد.در آخر نیز باید اضافه کنم که کربوهیدراتها (قندها)، از بهترین مواد غذایی برای افزایش جذب اسیدهای آمینه (واحدهای تشکیلدهنده پروتئین) هستند و در بهبود فعالیت مغز، بسیار مؤثرند. از اینرو، مصرف نان و خصوصاً مصرف نانهایی که از آرد کامل تهیه شدهاند، در کنار انواع منابع غذایی پروتئینی و مواد معدنی، میتواند کمککننده باشد. ترجیحاً مصرف انواع شیرینیجات، سوسیس، کالباس و غذاهای پرادویه را نیز در این ایام فراموش کنید. یادتان باشد که چربیها از جمله مواد غذایی هستند که اگر در مقادیر بالایی به مصرف برسند، موجب بروز اختلال در قدرت تمرکز میشوند و به این دلیل، توصیه میشود خصوصاً در وعدههای غذایی شبانهتان از مصرف مواد غذایی پرچرب پرهیز کنید و تا جایی که امکان دارد، سبک بخوابید.
منابع : سایت پیک تندرستی
میوه های افزایش دهنده ی هوش و حافظه
به منظور تقویت حافظه و ارتقاء هوش باید نکاتی را رعایت کنیم که در جنبههای مختلف میتواند منجر به تقویت حافظه و هوش شود. نوع تغذیه از جمله نکات مهمی است که باید به آن توجه نمود.
در زیر به نکاتی اشاره میکنیم که توجه به آنها نقش به سزایی در تقویت حافظه دارد.
میوههایی که هوش و حافظه ی مغز را افزایش میدهند، شامل موارد زیر است:
سیب:
سیب یکی از بهترین میوههای معجزه آسا است، که هم خاصیت خنثی کردن سم را دارد و هم قدرت غذایی. به علت داشتن مواد قلیایی، اسید اوریک را حل میکند و برای معالجهی مرض چاقی بسیار مفید است. به علت داشتن فسفر، تقویتکننده اعصاب و مغز است. سیب به علت دارا بودن ویتامینهایA، B وc و املاح سودمندی مانند]کلسیم ، فسفر،منیزیم آهن، پتاسیم و سدیم
برای همهی سنین به خصوص بچهها مفید میباشد.
خستگی، فشار ذهنی و کمبود مواد معدنی مبارزه میکند. تقویتکنندهی اعصاب و عضلات
و دشمن سرسخت بوی بد دهانو آرامش دهندهی قلب است. بوییدن و خوردن سیب موجب نشاط، شادی، تقویت حافظه و سلسلهی اعصاب میگردد.
سیب قرمز بیشتر از سیب سفید مفید است؛ البته به شرطی که تازه باشد.
انگور:
انگور دارای پتاسیم است که موجب احساس شادی میشود. از طرف دیگر حاوی فسفات زیادی است که غذای مغز و سلسلهی اعصاب میباشد و همچنین باعث ازدیاد هوش و حافظه میگردد.
انگور به علت داشتن منگنز، عامل رشد نیز محسوب میشود، چهره را روشن میکند و غذای مناسبی برای سلسلهی اعصاب به شمار میرود. این میوهی خوشمزه باعث تقویت نیروی عضلانی میگردد.
انگور، جوانی دوباره ای به فرد میبخشد، ذهن را فعال و عضلات را قوی میسازد. خواص رادیو اکتیو دارد و از سقط جنین جلوگیری میکند.
انار:
خوردن انار، معده را دباغی کرده و ذهن آدمی را نیرو میبخشد و موجب تقویت حافظه میگردد.
چون انار قادر است معده و رودهها را پاک کند، لذا جدار روده را برای دفاع و دور نمودن ویروسها آماده میسازد. بنابراین سموم به خون و قلب نمیریزد و قلب رونق و حیات تازهای مییابد و به این طریق سلولهای کبد را فعال میکند.
همچنین باعث دفع اوره وکلسترول و سموم دیگر میگردد.
آب انار، در حفظ تعادل مایعات بدن به خصوص خون، نقش مهمی دارد؛ چون املاح آب انار با مواد آلی ترکیب شده، زود جذب می شود و در بیماری راشیتیسم،کمخونی ، ضعف اعصاب و تقویت عمومی بدن بسیار موثر است.
اگر خانمهای باردار در این دوران انار مصرف کنند، بزرگترین خدمت را به فرزند آیندهی خود کردهاند؛ چرا که علاوه بر جلوگیری از ویار و نیز تقویت مادر، به رشد آیندهی کودک هم کمک میکند. انار خونساز است. در موقع مصرف، زدن کمی گلپر علاوه بر بوی مطبوع به هضم آن نیز کمک میکند؛
ناگفته نماند انار مقوی روح و ذهن است.
انجیر:
انجیر به علت داشتن کلسیم و فسفر فراوان سبب رویش استخوانها و رشد کودکان میگردد.
ویتامینهای آن موجب تقویت چشم میگردد. عناصر موجود در آن باعث تعادل اعمال حیاتی بین اندامها و بدن میشود.
انجیر منبع تولید انرژی است. انجیر خشک قدرت غذایی فراوانی دارد. همچنین انجیر، مقوی مغز و اعصاب است
برگرفته از: http://www.parsiteb.com/news.php?id=360&action=viewFullContent&groupId=55
چه اعمالی موجب تقویت هوش و حافظه می شوند...؟
دررابطه با تقویت حافظه، در کتاب شریف مفاتیح الجنان در باب اول که درباره تعقیبات است، این دعا را پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به امیرالمؤمنین(علیه السلام) برای حافظه تعلیم نمودند: که بعد از نماز صبح بگو: سبحان من لایعتدی علی اهل مملکته سبحان من لایؤخذ اهل الارض بالوان العذاب سبحان الرّئوف الرّحیم اللهم اجعل لی فی قلبی نوراً و بصراً و فهماً و علماً انک علی کل شی قدیر.
و در کتاب باقیات الصالحات که در حاشیه مفاتیح الجنان (در بعضی از چاپ های اخیر در پایان مفاتیح اضافه شده است) در اواخر باب پنجم از سید بن طاوس نقل می کند که این دعا را سه بار بخواند: یا حی یا قیوم یا لا اله الا انت اسئلک ان تحیی قلبی اللهم صل علی محمد و آل محمد و در باب ششم می گوید که در وقت مطالعه بخواند: اللهم اخرجنی من ظلمات الوهم و اکرمنی بنور الفهم اللهم افتح علینا ابواب رحمتک و انشر علینا خزاین علومک برحمتک یا ارحم الراحمین.
و یا هر روز بعد از نماز صبح بگوید: یا حی یا قیوم فلا یفوت شیاً علمه و لایوده ... . در روایات است کسی که می خواهد حافظه اش زیاد شود روزه بگیرد، مسواک را ترک نکند، قرآن بخواند و مخصوصا آیة الکرسی را به طور مداوم بخواند و استمرار خوردن مویز(کشمش سیاه) در ناشتا، برای فهم ذهن و حافظه، بسیار مفید است خوردن حلوا و گوشت نزدیک گردن گوسفند و عسل و عدس نیز باعث تقویت حافظه است ... (مفاتیحالجنان، شیخ عباس قمی، باب 2 و 6) علاوه بر دعاها و امور ذکر شده بطور کلی از میان سخنان بزرگان به دست می آید که امور معنوی و عبادی و ترک امور گناه و مکروه برای تقویت قوای ذهنی موثر است.
و بعضی گناهان مانند دروغ و غیبت حافظه را کم می کند. البته در کنار این موارد سعی کنید به اندازه کافی استراحت کنید و با دوستان و خانواده به تفریح بپردازید ، ورزش کنید و ... با برنامه ریزی مفید در روز شرایطی را فراهم کنید که بتوانید نهایت استفاده را از زندگی ببرید ... شور و نشاط باعث تحرک ذهن می شود. موفق باشید.
مشاور : احمدی http://www.emammahdi.com